Dat was het dan. Na deze komt er niks meer

Ik sta hier nu bij de MaxiBurger na te denken over wat ik wil eten (zal wel weer een tri-max worden met badadas fritas en een refrigerant) en ik bedenk mij wat ik over de afgelopen maanden kan schrijven als laatste berichtje. Ik heb niet veel meer geschreven de afgelopen maanden maar er is veel gebeurt. Ik houd het maar bij een veel te lange conclusie over mijn tijd hier en Brazilië.

Het is vooral erg fijn als je ‘s ochtends vanuit je hangmat alleen maar je arm hoeft uit te steken om een enorme sinaasappel uit de boom te rukken en je avondeten nu nog gras aan het knagen is maar straks in de koelkast ligt. Zo rustig aan je dag beginnen met boodschappen en tussen de schoolbedrijven door gaan vissen met de jongens en plannen met wie je nu weer wilt gaan in het dorp, dat is heel gemoedelijk. De spullen die je echt nodig hebt moet je in een andere stad halen en dat kosten uren maar in zo’n luxe bus met airco zit je beter dan in een vliegtuig, Alle stoelen kunnen horizontaal! Mocht je trek hebben, de mensen met karretjes op de straathoeken verkopen alles voor 1 reaal (45 eurocent) terwijl dezelfde spullen het dubbele of drievoudige kosten in een winkel en het is net zo goed. Het weer is altijd goed tenzij het regent maar dat duurt maar even, daarna is het gewoon weer 30 graden in de winter met een warme zonsondergang aan het strand waar het water een heel mooi staalblauw kleurtje heeft (mits je de juiste strandjes weet) De kokosnoten koop je in de beter seizoenen voor de helft van wat de toeristen ervoor mogen neertikken en je kan daarna je vol eten in de kilo restaurants waar 100 gram pak ‘m beet 1 euro kost. De paar keer dat ik in een dansclub ben geweest (4 a 5 keer) was het dansen met iemand best leuk. Hier doet men een stuk vriendelijker als je het even niet meer weet of als je , zoals ik, maanden niet meer gedanst hebt en de helft niet meer paraat hebt. Wellicht dat ik in Nederland meer centen ga uitgeven aan kleding en persoonsverzorging want ik voelde me regelmatig vies tussen alle , tot in de puntjes, verzorgde jongens en meiden die hier rondlopen. Zelden ook een volk gezien dat zoveel belang hecht aan haar en geur trouwens. Het carnaval was fantastisch de verjaardagsfeesten superleuk en alle barbecues elke keer weer geweldig.

Maar genoeg over het land van melk en honing want er is genoeg te doen hier. Het bestuur van Rio heeft besloten dat REMER, samen met veel andere sociale projecten een flinke zak met geld heeft verdient om de komende jaren nog meer te bereiken in de buurten hier. Ze betalen 3 ton,nee helemaal niet, nee 1 ton, nee 7600 elke maand per januari o wacht februari, nee eind Mei beginnen ze echt met betalen aan REMER en ondertussen zit het financiële gat op 30.000 Reais waar men net aan de eindjes aaneen kon knopen. Ze laten aan de buitenwacht zien dat ze druk bezig zijn maar ondertussen komt er niks van of verdwijnt geld op de meeste vreemde plekken. Mocht er iets aan de hand zijn dan kan ik beter met mijn Europese paspoort aankomen dan dat ze het zelf doen. Zo was er een knokpartij op de school in Pequeri. Een van onze kinderen was erbij betrokken waarbij de jongen van ons een verwondinkje opliep. Tijdens het voorval op school kwam de politie niet opdagen, toen de jongen in het ziekenhuis was ook niet en daarna ook niet. Telefoontjes over een aangifte vielen op dovemans oren en toen de bazin zelf verhaal ging halen kreeg ze te horen dat men een aangifte pas accepteert als wij een brief naar hogerhand zouden sturen en de mensen van boven de agenten in kwestie opdracht geven de aangifte te accepteren.

Ben je van de Sitio dan ben je de lage klasse en die wordt actief afgewezen. Ze krijgen structureel te weinig betaalt voor baantjes en ze krijgen het snelst straf/extra huiswerk etc als de school het zint. Dit dus voor een dorp dat weet wat de Sitio is en waar het toe dient. De leidsters van de huisjes doen hun uiterste best om de kinderen aan het huiswerk te krijgen en te houden want mocht een van de kids een steek laten vallen dan is de consequentie extra zwaar. Kennelijk denkt men dat de kinderen extra streng moeten worden aangepakt, want anders. Dit is echter weer iets wat je nooit aan de buitenkant ziet van een Braziliaan. Het venijn zit ‘m in de roddels en het sociale racisme wat hier welig tiert.

Op het nieuws is de laatste tijd veel te zien over hoe mensen op straat zwervers en overige “brutale” types aanpakt. Dat gaat dan , zoals ik in Belo Horizonte zag, met een meute tegelijk en de persoon waar ze achteraan zitten moet ontzet worden door de politie. Politie en justitie zijn hot en men is erg blij met wat er door het leger ed. gedaan is een tijdje gelden. Uiteraard heeft dat een keerzijde…

Mensen die met de politie praten over criminelen, smokkelaars etc worden “weer als vanouds” vermoord door de drugsbazen en smokkelaars. De politie heeft het laatste woord in de wijken maar de boefjes staan gewoon te dealen tegenover de agenten. ook de jongeren uit Rio ondervinden dit weer. 1 jongen die in Rio al 3 jaar bekend was bij REMER is vermoord door dealers omdat hij iets had uitgespookt. Het verhaal gaat dat hij levend in stukken is gezaagd en daarna zijn de verbrande resten op straat gedumpt. Hij heette Baby en is nog geen 18 geworden, was verslaafd aan de crack van de kerels die hem hebben gedood.

Het lijkt zo goed te gaan in Rio en Brazilië maar dat is schijn. Het is nog steeds zo dat men zich optrekt aan de sociale ladder door naar beneden te trappen en de groep onder je is vrij groot. Men lijkt er nog niet aan toe om te snappen dat als je een belasting betaalt waarvan een andere een goede uitkering heeft dat je dan uiteindelijk betaalt om niet berooft te worden. Als iedereen bepaalde behoeftes vervult ziet worden dan kost het al gauw teveel energie om te stelen.

De mens blijft echter de mens en zal zich blijven onderscheiden van zijn buur op elke mogelijkheid die zich maar voordoet. Aangezien racisme op kleur een beetje gek is in dit land doet men het maar op sociale status. Geld schrapen is prioriteit nummer 1 hiero (voor de kenners: Brazilianen staan gelijk aan Ferengi) Zelfs de sjieke bars zullen je een poot uitdraaien als ze denken dat, dat kan en zo ook de armsten en allemaal willen ze bovenop de hoogste berg staan, alleen als het even kan. Het leidt ertoe dat de laagsten zeer functioneel de laagsten gehouden worden. Juist voor diegenen en vooral de jongeren/kinderen is het erg belangrijk dat ze een gezicht en naam krijgen. Als je aan alle kanten altijd geblokkeerd en genaaid wordt dan verval je automatisch naar criminaliteit en geweld. Vooral als je de oudste bent van 5 en voor je broers en zussen wilt zorgen omdat je geen ouders en geen familie meer hebt. Het minimumloon is er tegenwoordig wel maar dat is nu echt een absoluut minimum voor levensonderhoud, andere noodzakelijk heden betaal je er niet van. overigens is het minimumloon onlangs verhoogt van 525 naar 545 Reaal en om dit succes te vieren (de verkiezingen beloofden 600 reaal) heeft de regering het eigen salaris verdubbelt. Dit was voor mij wel een leuk voorbeeld van dit land. Men geeft aan de behoeftigen wat men overheeft na eerst aan zichzelf te denken en als de overheid dat al doet dan doet iedereen dat. Sociaal gedrag, betrokkenheid is voor de show, make-up of een mooie broek. Echter laat ik mij niet aanrekenen dat het westen en dus ik er verantwoordelijk voor is/ben. Iemand zei ooit dat alle moeilijkheden in dit land komen doordat het westen sinds jaar en dag uitzuigt maar ik heb niks met kolonisatie van doen. Ik heb nooit slaven gehouden en diegenen die hier nu wonen zijn nooit slaven geweest. Ikzelf hou er niet zo van als men tegenwoordig iets wil doen op basis van 1700 terwijl diezelfde mensen iets uit 1700 nu niet relevant vinden. Het selectief opzoeken van allerlei argumenten om “het westen”maar overal de schuld van te geven is waanzin. Het zijn de Brazilianen zelf die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. In de Eu en Nederland hebben we toch ook minimumprijzen?

Wij, de vrijwilligers van Help Mij Leven en anderen die in Brazilië iets willen betekenen hebben tegenwoordig een nieuwe missie wat mij betreft. Voor Roberts Smits was het destijds de taak om niemand in de schaduwen van het bestaan te laten verdwijnen. Dat is gelukt. Echter nu moet de rest van het land nog leren samen te leven met de nieuwe Brazilianen. Wij kunnen met onze woorden en aanwezigheid de mensen hier uitleggen dat waar altruïsme niet erg is. Als je betaalt voor meer verlichting op straat betaal je ook voor jouw eigen veiligheid en dan ben je niet verplicht om, om een ander te malen. De bijkomende veiligheid maakt dat een mens zich kan bezighouden met de volgende stap namelijk relaties met anderen en daarna komen de andere verdiepingen van Maslow wel.

Lukt het ons dit over te brengen dan kan de hulpverlening hier wel op eigen benen staan maar tot die tijd is een hoop nodig. Ik heb al wat gezegd over de regering en dat het hele land zo is want een dorpje vlakbij de boerderij zou eigenlijk 7000,- Reais moeten betalen voor de 10 kinderen die we van ze hebben maar ze betalen maar 600 en doen erg huilerig over de centen. Maar als je langsgaat dan zie je dat ze druk doende zijn een nieuwe supermarkt aan te leggen incl, hagelnieuwe parkeerplek.

Het geld gaat nog steeds de verkeerde kant op in dit land…

Moeder natuur helpt overigens ook niet echt. Als het hier onweert dan onweert het hier gelijk de Apocalyps. De vonken slaan uit het dak en zet je jouw mobieltje niet uit dan loop je reëel risico dat de bliksem je pakt. Dit wist ik overigens van te voren toen ik over straat liep met mijn paraplu en 3 jongens van de sitio. We kwamen net terug van het dorp, in de regen want we moesten terug. De lucht was roze en groen van de ontladingen en de bliksemschichten vulden de hemel. Ik liep heel handig met mijn paraplu droog te wezen toen ik het ijzer zo’n typisch “buzz” geluid hoorde maken en ik een schok door mijn arm voelde gaan. In een reflex smeet ik de paraplu op de grond en meteen daarop sloeg de bliksem in op een kleine 30 meter van waar wij stonden. De klap en flits was een vrij unieke ervaring en de jongens stonden verbaasd te staren naar de jasrits van een van hen waar de blauwe vonken van sprongen. We zijn toen maar heeel gauw in een huis gaan schuilen. Ik had de hele nacht het gevoel dat mijn arm sliep en mijn arm was helemaal rood. De bijkomende hoofdpijn en overgeven kwam meer van de schrik dan de schok, denk ik.

In een extreem klimaat krijg je een wat extremer volk denk ik zo. Wellicht dat ik overdrijf maar alles moet met tegenstellingen gaan lijkt het wel. Ze laten veel over zich heen gaan waar in europa revoluties voor zijn ontketent en ze gaan gewoon door met werken en geld verdienen, al staat het verdriet ze aan de lippen het bestaan blijft goed, de biertjes koud en de Samba heet.

Zondag vlieg ik terug en 2 mei ben ik rond 14.40 aan de grond op Schiphol en eerlijk is eerlijk; ik ben een beetje nerveus voor een eventueel zwart gat om in te vallen als ik terug ben maar erg verdrietig ben ik niet. Ik kom hier terug en voor de kids van de boerderij blijf ik in de weer want er valt nog veel te halen voor hen. Stap 1 is het sturen van verjaardagskaarten voor iedereen. Daarna mijn antennes voor de Sitio verbeteren (ja dat betekent dat het werkt!) en nog veel meer.

Geen idee wat ik nog meer zou kunnen schrijven dus ik ga maar eens de straat op voor zo’n beetje de laatste keer.

Speel deze:

http://www.youtube.com/watch?v=K7KpgDc2YLQ

edit: fuk, me burger!!